O integracji
Dlaczego warto wybrać dla dziecka klasę integracyjną?
"Fundamentalną zasadą funkcjonowania szkoły integracyjnej jest przekonanie, że wszystkie dzieci, w miarę możliwości, powinny uczyć się razem, niezależnie od doświadczanych przez nie trudności." (Deklaracja z Salamanki, UNESCO 1994r)
Integracja, słowo znane i często pojawiające się w prasie, telewizji czy radiu, ale czy wiemy co znaczy? Zapewne tak. Słyszymy o integracji europejskiej, gospodarczej, społecznej a także szkolnej. Tej ostatniej chciałabym poświęcić odrobinę uwagi w niniejszym artykule. Zacznijmy jednak od początku, od wyjaśnienia przewodniego hasła - integracja czyli łączenie się, scalanie. W pedagogice może dotyczyć łączenia treści różnych przedmiotów w jeden układ lub procesu nauczania dzieci w pełni sprawnych i niepełnosprawnych w szkole masowej. Według Jadwigi Boguckiej, integracja w pedagogice oznacza danie szansy wspólnego przebywania, uczenia się i zabawy wszystkim dzieciom pełnosprawnym i niepełnosprawnym. Za prekursora idei integracji można uznać profesora Aleksandra Hulka, już pod koniec lat 70, dostrzegał on potrzebę starannego przygotowania warunków do nauczania dzieci o różnych potrzebach edukacyjnych. Jednak pierwsze oddziały integracyjne powstają w Warszawie dopiero na początku lat 90, a w kolejnych latach, wraz z reformą oświaty, pojawiają się zapisy o integracji w zarządzeniach i rozporządzeniach MEN. Powstawanie takich oddziałów nie było narzucane szkołom odgórnie, z inicjatywą musiał wyjść dyrektor szkoły i rodzice niepełnosprawnych dzieci, składając wniosek o utworzenie takiego oddziału do jednostki samorządu terytorialnego. Potrzeby środowiska lokalnego w naszym mieście zaowocowały utworzeniem pierwszej klasy integracyjnej w Szkole Podstawowej nr 1 w roku szkolnym 2001/2002 i od 10 lat jest kontynuowane.
Każdego roku rodzice siedmiolatków stają przed dylematem do jakiej szkoły i klasy zapisać swoje dziecko. Może właśnie do klasy integracyjnej? Pojawiają się pytania: czym różni się taka klasa od innych? Jaki realizuje program? Czy będzie odpowiednia dla mojego dziecka? I zapewne wiele innych. Dwa zasadnicze i najbardziej charakterystyczne elementy to: niewielka liczba dzieci w klasie, może ich być od 15-20, w tym troje do pięciorga dzieci z orzeczeniem poradni psychologiczno-pedagogicznej o specjalnych potrzebach edukacyjnych tzn. wymagających dostosowania metod nauczania czy warunków nauki, oraz wspólna praca dwóch pedagogów - nauczyciela wiodącego i nauczyciela ze specjalnym przygotowaniem (pedagog specjalny), który pracuje z klasą przez wszystkie lata nauki w szkole. Uczniowie realizują ten sam program nauczania co pozostałe zespoły klasowe, jest on odpowiednio dostosowywany do potrzeb i możliwości poszczególnych dzieci. Mała liczebność klasy i dwóch pedagogów daje szansę zaistnieć każdemu z uczniów, umożliwia im częstszy, bezpośredni kontakt z nauczycielem.
Funkcjonowanie obok siebie dzieci o różnym poziomie sprawności intelektualnej czy fizycznej sprzyja budowaniu tolerancji wobec cudzej choroby czy słabości, wzajemnej akceptacji i odpowiedzialności za drugiego człowieka. Stwarza możliwość dostrzeżenia, że każdy jest inny i wyjątkowy, ale mimo tych różnic ma zbliżone potrzeby i pragnienia, a także prawo do tego, by je zaspokoić.
Marta Makowska
Nauczyciel wspomagający
w klasie integracyjnej.